Σε λίγες μέρες τιμάμε την Υπαπαντή του Σωτήρος. Αν δεν κάνω λάθος στο νησί της Σαντορίνης Την τιμάμε σε 4 εκκλησίες: τον Ορθόδοξο Μητροπολιτικό Ναό Υπαντής του Σωτήρος (ή Παναγιάς του Μπελλώνια), στην Παναγια την Τρύπα ή Σέργενα στο Βόθωνα στη Φλεβαριανή (Φλεβαριώτισσα) στο Ακρωτήρι και στη Φοινικιά στην Παναγιά τη Μαρουλιανή... Το προσωνύμιο αυτό είναι ιδιαίτερα πρωτότυπο. Φαίνεται ότι γύρω στα 1800 ένας Καπετάνιος ( κατά άλλ
ους αγρότης) βρίσκει σε ένα χωράφι κοντά σε ρίζες Μαρουλιών ένα μικρό εικόνισμα της Παναγία. Όταν αργότερα, με την σύσταση του Ελληνικού Κράτους, έφτασαν στη Σαντορίνη Μικρασιάτες πρόσφυγες (περί το 1840 μ.Χ.), έχτισαν την Εκκλησία της «Παναγιάς της Μαρουλιανής» σε ανάμνηση αυτού του γεγονότος. Στην πράξη όμως πρέπει κάποιος Καπετάνιος από την Οία ναβοήθησε στο χτίσιμο της εκκλησίας. Μιας και για τους πρόσφυγες θα ήταν δύσκολο να γνωρίζουν ιδιαίτερα σημεία του νησιού ώστε να χτίσουν την Μαρουγιανή τους.
Από την άλλη όμως στη Σαντορίνη το όνομα Μαρουλία είναι παραφθορά του ονόματος Μαρία και πάρα πολλες γυναίκες στη Σαντορίνη μέχρι και σήμερα ( ευτυχώς) ονομάζονται Μαρούλία, Μαρουγία... Έτσι κι αλλιώς κάποιοι γέροντες της Οίας ονομάζουν την Εκκλησία Αγία Μαρουγιανή. Πρέπει να τονιστεί εκτός των άλλων απ ότι φαίνεται η Παναγια η Μαρουγιανή χτίστηκε στη Φοινικιά λόγω και της ιδιοσυγκρασίας του χωριού. Δλδ η Φοινικιά θεωρείται το αγροτικό χωριό κοντά στην Οία,Εκεί υπήρχαν παλαιότερα οι Κάναβες των Γνωστών Καραβοκυραίων της Οίας. Τόσο το ιστορικό της Παναγίας αυτής αλλά και όλων των υπολοίπων είναι αντικείμενο έρευνας του " καλλιστορώντας"... Όταν έχω νεότερα στοιχεία θα επανέλθω
7 σχόλια:
Αυτό ακριβώς είχα ακούσει και εγώ από την αδερφή της γιαγιάς μου που όταν ζούσε μου έλεγε τις ιστορίες της Οίας.
Μου είχε πει λοιπόν πως όταν ήταν και εκείνη μικρή άκουγε τους γέροντες που έλεγαν ότι την εικόνα της Μαρουλιανής την είχε φέρει Οιάτης καραβοκύρης από την Σμύρνη.
Δηλαδή κάποιος Σμυρνιός αγρότης την είχε βρει στο χωράφι του στο σημείο που είχε φυτέψει μαρούλια (εξού και το Μαρουλιανή =αυτή που βρέθηκε στα μαρούλια) και την έδωσε στον Οιάτη καπετάνιο να την πάρει μαζί του λόγω του φόβου των Τούρκων. Και έτσι ο Οιάτης καπετάνιος την έφερε στην Οία και χτίστηκε η εκκλησία. Αυτό πρέπει να συνέβη γύρω στα 1800, τόσο παλιά δηλαδή.
Για το όνομα Μαρουλία, έχω ακούσει ότι δεν είναι παραλλαγή/παραφθορά του Μαρία αλλά προήλθε αποκλειστικά από το θεοτοκωνύμιο Μαρουλιανή προς τιμή της Μαρουλιανής γι΄αυτό και γιορτάζει της Υπαπαντής και όχι το Δεκαπενταύγουστο.
Σημαντικό:
Αυτό που δεν έχω όμως καταλάβει και μπερδεύτηκα λίγο με το τίτλο είναι:
αν οι Σαντορινιοί θεωρούν την Υπαπαντή και τη Μαρουλιανή ως 2 ξεχωριστές εορτές που απλώς εορτάζουν την ίδια ημερομηνία
ή αν πρόκειται για μια γιορτή που απλώς έχει 2 ονομασίες ???
Μπορείτε αυτό να το διευκρινίσετε??
Ευχαριστώ.
ειναι γλωσσολογικό παιχνίδι !!! επειδή η Μαρουγιανή... Μαρουλιανή κ.ο.κ.!! γιορτάζει της Υπαπαντής!!! όπως και η εκκλησία στο Ακρωτήρι....
ως προς το όνομα να ξέρετε ότι δεν παίζει ρόλο αν γιορτάζει 15αυγουστο... Και στη Σαντορινη πολλές Μαρίες ( Μαρίδι, Μαρουλία, Μαρίζα ) γιορτάζουν και στις 21 Νοεμβρίου και ειδικότερα στο Ακρωτηρι και στην Οία στις 2 Φεβρουαρίου!!
Πάντως η αυθεντική Μαρουλιανή (η Σμυρνιά δηλαδή) γιόρταζε 2 Φεβρουαρίου της Υπαπαντής.
Αλλά προφανώς με την πάροδο των χρόνων το όνομα Μαρουλία, παρόλο που είναι ανεξάρτητο όνομα, λανθασμένα "κόλλησε" ως παραλλαγή στο Μαρία και πιθανόν για αυτό το κάθε χωριό το εορτάζει όποτε θέλει.
Όμως κανονικά η εορτή του ονόματος Μαρουλία έτσι όπως ήρθε η παράδοση του από τη Μ.Ασία είναι της Υπαπαντής.
Θα μου επιτρέψετε να σας πω ότι δεν πρέπει να το συσχετίζετε έτσι!!! Η προσωπική μου γνώμη και έρευνα είναι οτι η βάση όλων είναι το όνομα Μαρία!!! Μέχρι να γίνει ιστορική καταγραφή και στην πράξη όχι μόνο μέσω παράδοσης της " Αγίας Μαρουγιανής" .... όταν γίνει γιατί καλλιστα μπορεί να ανατραπουν και δεδομένα να δουμε αν λέγεται λανθασμένα η μη...γιατί τότε θα πρέπει να γίνει και ιδιαίτερη ιστορική αναφορά στον όρο " Επισκοπή" - Κερα Πισκοπή κ.ο.κ.
Εγώ έγραψα ότι έχω εντοπίσει στο internet σχετικά με το όνομα και την εορτή.
Δεν είναι η προσωπική μου άποψη.
Ήθελα απλώς να την αναφέρω, να υπάρχει δηλαδή και αυτό σαν εκδοχή, επειδή την έχω συναντήσει σε αρκετά sites και μου έκανε εντύπωση.
Ζητώ συγνώμη, επειδή ξέχασα αφηρημένα να γράψω ότι η άποψη αυτή είναι από έρευνα στο ίντερνετ και για αυτό παρερμηνεύτηκε.
ΝΑ ξέρετε ένα πράγμα ότι οι περισσότερες ιστορικές αναρτήσεις εδώ θα γίνονται με βάση τα βιβλία και τις καταγραφές.. Τις γνωρίζω και εγώ τις πηγές από το Ιντερνετ δεν λέω ότι έχουν λάθος απλά πιθανόν να ξέρω λόγω τρέλλας με την έρευνα της Σαντορίνης ένα σκαλάκι παραπάνω!!χεχχεεχ! Πάντως ήδη μου κινήσατε το ενδιαφέρον για την Αγιά Μαρουγιανή και προσπαθώ και εκτός Σαντορίνης να το συσχετίσω ερευνητικά, έτσι ώστε να συνδεθεί με το νησι σωστά
Καλησπέρα και συγχαρητήρια στο πολύ ωραιό blog σας.
Το όνομα Μαρουλία ειναι καταχωρημένο στο επίσημο ορθοδόξο ελληνικό εορτολόγιο ως ανεξάρτητο όνομα με ημερομηνία εορτής την 2α Φεβρουαρίου. Συναντάται πλην της Σαντορίνης, σε λοιπά νησιά των Κυκλάδων και Δωδεκανήσων, σε Κρήτη και Πελοπόννησο ως Μαρουλιώ ή Μαρούλα. Παλαιότερα δε εις τα παράλια της Μ.Ασίας πάλι με ημερομηνία εορτής 2α Φεβρουαρίου. Ουδεμία σχέση έχει με το όνομα Μαρία και ειναι λανθασμένη εκτίμηση οτι προέρχεται απο παραφθορά λόγω άγνοιας.
Μιχάλης
Δημοσίευση σχολίου